Τα Νέα μας

Ποιοτική διατροφή και καρκίνος των ωοθηκών

Δίαιτα υψηλής ποιότητας τουλάχιστον 12 μήνες πριν από τη διάγνωση, σχετίζεται με στατιστικά σημαντική μείωση του κινδύνου θανάτου σε γυναίκες που πάσχουν από καρκίνο των ωοθηκών.  Η προστατευτική επίδραση ήταν ισχυρότερη στις γυναίκες με περίμετρο μέσης μικρότερη ή ίση με 88 cm και χωρίς ιστορικό διαβήτη. Η μείωση του κινδύνου ήταν ανεξάρτητη από το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας των γυναικών αυτών. Τα αποτελέσματα της μελέτης στηρίχθηκαν στην ανάλυση των διατροφικών συνηθειών (με τη βοήθεια του Δείκτη Υγιεινής Διατροφής -Health Eating Index 2005) 636 γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών.

Οι γυναίκες που ανέφεραν καλύτερη συνολικά διατροφική ποιότητα είχαν 27% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με τις υπόλοιπες (HR 0.73, 95%CI=0.55-0.97, p=0.03). Όταν τα δεδομένα αναλύθηκαν ξεχωριστά για κάθε είδος τροφής (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, κρέατα, έλαια, σάκχαρα, ή αλκοολούχα ποτά), διαπιστώθηκε ότι σημαντικό είναι το συνολικό διατροφικό πρότυπο και όχι η συγκεκριμένη διατροφή.

Μια μεγάλη τυχαιοποιημένη μελέτη (NCT00719303) σε 1070 ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο των ωοθηκών σταδίου ΙΙ – IV βρίσκεται σε εξέλιξη, προκειμένου να διαπιστωθεί αν η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και η σωματική δραστηριότητα μετά τη διάγνωση και θεραπεία,  μπορεί να βελτιώσει την επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου.

Συμπερασματικά λοιπόν στη μελέτη αυτή διαπιστώνεται ότι η καλύτερη ποιοτικά διατροφή πριν τη διάγνωση μπορεί να προστατεύσει μελλοντικά τις ασθενείς που εμφανίζουν καρκίνο των ωοθηκών.

Αναφορά:

C Thomson, T Crane et al.   Diet Quality and Survival After Ovarian Cancer: Results From the Women’s Health Initiative. JNCI J Natl Cancer Inst (2014) 106 (11). http://jnci.oxfordjournals.org/content/106/11/dju314.long

Τεχνικές της Ενοποιημένης Ογκολογίας για την αντιμετώπιση του πόνου και του άγχους

Ο πόνος και το άγχος εμφανίζονται συχνά στη διαδρομή του καρκίνου και μπορούν να αποτελούν συμπτώματα τόσο της νόσου όσο και της θεραπείας που εφαρμόζεται. Η αντιμετώπισή τους αποτελεί ιδιαίτερη πρόκληση για τους θεραπευτές.

Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the National Cancer Institute Monographs και αφορούσε 1833 νοσηλευόμενους ασθενείς διαπιστώθηκε ότι η εφαρμογή συμπληρωματικών τεχνικών (βελονισμός, μασάζ, θεραπευτικό άγγιγμα, ψυχολογικές και ψυχοσωματικές θεραπευτικές τεχνικές), μείωσε την ένταση του πόνου κατά 47% και το άγχος κατά 56%. Το όφελος αφορούσε όλους τους τύπους καρκίνου αν και μεταξύ των ασθενών, αυτοί που έπασχαν από καρκίνο του πνεύμονα παρουσίασαν την μεγαλύτερη μείωση στην ένταση του πόνου (51%), ενώ οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη τη μεγαλύτερη βελτίωση όσον αφορά το άγχος (64%).

Αναφορά:

R. Johnson, D. Crespin, K. Griffin et al. Effects of Integrative Medicine on Pain and Anxiety Among Oncology Inpatients. J Natl Cancer Inst Monogr (2014) 2014 (50): 330-337 http://jncimono.oxfordjournals.org/content/2014/50/330.abstract

Βιταμίνη D και καρκίνος παχέος εντέρου

Επιδημιολογικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια κατέδειξαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D (25-hydroxyvitamin D [25(OH)D]) σχετίζονται με υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου. Η πιο πρόσφατη από αυτές ανακοινώθηκε στο 2015 Gastrointestinal Cancers Symposium. Στη μελέτη που αφορούσε 1043 ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του παχέος εντέρου που υποβλήθηκαν σε χημειοθεραπεία με ή χωρίς βιολογικούς παράγοντες (bevacizumab, cetuximab ή και τα δύο) στα πλαίσια της τυχαιοποιημένης μελέτης φάσης ΙΙΙ της CALGB 80405, προσδιορίστηταν τα επίπεδα της βιταμίνης D στον ορό πριν την έναρξη της θεραπείας και συσχετίστηκαν με την εξέλιξη της νόσου (συνολική επιβίωση και διάστημα μέχρι την επιδείνωση).

Τα επίπεδα της βιταμίνης στον ορό ήταν χαμηλότερα στους ηλικιωμένους ασθενείς, σε αυτούς που δεν προσλάμβαναν επαρκείς ποσότητες με την τροφή ή με συμπληρώματα διατροφής, στους παχύσαρκους, στους ασθενείς με κακή φυσική κατάσταση και μειωμένη φυσική δραστηριότητα και σε αυτούς που η αιμοληψία πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων διαπιστώθηκε ότι η συνολική επιβίωση και το διάστημα μέχρι την υποτροπή της νόσου ήταν σημαντικά μεγαλύτερα στους ασθενείς με υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D στον ορό πριν την έναρξη της θεραπείας, σε σχέση με όσους είχαν χαμηλότερα επίπεδα. Τα ευρήματα ήταν σταθερά σε όλες τις υπο-ομάδες των ασθενών, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νόσου και τη θεραπεία που εφαρμόσθηκε.

Το συμπέρασμα λοιπόν των ερευνητών είναι ότι τα υψηλότερα επίπεδα της βιταμίνης D στον ορό σχετίζονται με καλύτερη επιβίωση στους ασθενείς που πάσχουν από προχωρημένο καρκίνο του παχέος εντέρου και υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία με ή χωρίς βιολογικούς παράγοντες.

Αναφορά: Vitamin D status and survival of metastatic colorectal cancer patients: Results from CALGB/SWOG 80405 (Alliance). Κ Ng, A Venook, K Sato et al. J Clin Oncol 33, 2015 (suppl 3; abstr 507)  http://abstracts.asco.org/158/AbstView_158_139861.html

Διατροφή και καρκίνος του μαστού

Δύο μελέτες που ανακοινώθηκαν στο 2014 San Antonio Breast Cancer Symposium συσχετίζουν το αυξημένο σωματικό βάρος και την πλούσια σε λίπη διατροφή με περισσότερο επιθετική συμπεριφορά του καρκίνου του μαστού.

Η πρώτη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 143 γυναίκες με καρκίνο του μαστού (29% στο στάδιο Ι, 45% στο στάδιο ΙΙ, 22% στο στάδιο ΙΙΙ, και 5% στο στάδιο IV της νόσου). 21% των γυναικών είχαν φυσιολογικό σωματικό βάρος, 30% ήταν υπέρβαρες και 49% παχύσαρκες. Από τον συσχετισμό των μοριακών υποτύπων του καρκίνου διαπιστώθηκε ότι οι υπέρβαρες και οι παχύσαρκες γυναίκες παρουσίαζαν μεγαλύτερα ποσοστά επιθετικότερων μορφών της νόσου, όπως τον τριπλά αρνητικό και τον luminal B μοριακό υπότυπο. 

Η δεύτερη μελέτη αφορούσε 2437 γυναίκες με πρώιμο καρκίνο του μαστού, οι οποίες μετά το τέλος της θεραπείας τους (χημειοθεραπεία, ορμονοθεραπεία, ακτινοθεραπεία), με τυχαία επιλογή κατανεμήθηκαν σε δύο ομάδες. Στην πρώτη ομάδα συστήθηκε διατροφή με μειωμένη πρόσληψη λιπών, ενώ η δεύτερη ομάδα αποτέλεσε την ομάδα ελέγχου. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε μεταξύ του 1994 και 2001 και τα αποτελέσματά της δημοσιεύθηκαν αρχικά το 2008, καταδυκνείοντας μείωση του κινδύνου υποτροπής για την ομάδα των ασθενών που εφάρμοσαν τη διατροφική παρέμβαση. Σε νεότερη ανάλυση μετά από 15 χρόνια διάμεσης παρακολούθησης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μια υπο-ομάδα ασθενών, αυτές με αρνητικούς ορμονικούς υποδοχείς, είχαν ιδιαίτερα σημαντικό όφελος από τη διατροφική παρέμβαση με μείωση του κινδύνου θανάτου μέχρι και 56%.

Από τις μελέτες αυτές φαίνεται πως η παχυσαρκία δημιουργεί ένα μικροπεριβάλλον που ευνοεί και επιταχύνει τον πολλαπλασιασμό των νεοπλασματικών κυττάρων τουλάχιστον για κάποιες ομάδες ασθενών με καρκίνο του μαστού. 

Αναφορές:

Chumsri S, Rosenblatt P, Mainor C et al. An association between obesity and more aggressive breast cancer subtype. 2014 San Antonio Breast Cancer Symposium [P1-08-05]. http://www.abstracts2view.com/sabcs14/view.php?nu=SABCS13L_1669&terms=

Chlebowski RT, Blackburn GL. Final survival analysis from the randomized Women's Intervention Nutrition Study (WINS) evaluating dietary intervention as adjuvant breast cancer therapy. 2014 San Antonio Breast Cancer Symposium [S5-08]. http://www.abstracts2view.com/sabcs14/view.php?nu=SABCS13L_648&terms=

Ογκολογία και συμπληρώματα διατροφής

Έρευνα για τις γνώσεις, τη στάση και την πρακτική των Ογκολόγων σε σχέση τα συμπληρώματα  διατροφής

Η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αυτή έρευνα έδειξε ότι μόλις το 41% των ογκολόγων συζητούσε με τους ασθενείς τους για το αν λαμβάνουν βότανα και συμπληρώματα διατροφής. Μόνο το 22% των συζητήσεων αυτών ξεκινούσε από τους ίδιους τους ογκολόγους. Δύο στους τρεις ογκολόγους δήλωσαν ότι δεν έχουν αρκετές γνώσεις ώστε να απαντήσουν στις απορίες των ασθενών τους σχετικά με την χρήση βοτάνων και συμπληρωμάτων διατροφής. Το 59% θεωρούσε ότι δεν έχει εκπαιδευτεί σε αυτό το πεδίο.

Καθώς υπολογίζεται ότι το 40% των ογκολογικών ασθενών λαμβάνει βότανα ή συμπληρώματα διατροφής και γνωρίζοντας ότι αυτό μπορεί να προκαλέσει αλληλεπιδράσεις και ανεπιθύμητες ενέργειες, οι συγγραφείς της μελέτης θεωρούν ότι η εκπαίδευση των γιατρών πρέπει να περιλάβει και αυτό το πεδίο ώστε να βελτιωθεί η επικοινωνία γιατρών και ασθενών.

Αναφορά:

R. Lee, A. Barbo, G. Lopez, et al. National Survey of US Oncologists' Knowledge, Attitudes, and Practice Patterns Regarding Herb and Supplement Use by Patients With Cancer. Journal of Clinical oncology 2014;32(36):4095-101. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25403205